Makine Bakımcılığı Nedir?
Makine bakımcılığı, sanayi tesislerindeki makinelerin verimli ve kesintisiz çalışmasını sağlayan bir uzmanlık alanıdır. Makine bakım uzmanları, makinelerin periyodik bakımlarını yapar, arızaları tespit eder ve onarır, makinelerin ömrünü uzatmak için gerekli önlemleri alır. Bu sayede üretim süreçlerindeki aksaklıklar minimize edilir, enerji tasarrufu sağlanır ve işletmelerin karlılığı artırılır. Makine bakım uzmanları, teknik bilgi ve becerilerin yanı sıra problem çözme, analitik düşünme ve ekip çalışması gibi yetkinliklere de sahip olmalıdır. Makine bakım uzmanlığı seviyeleri ise şunlardır:
- Seviye 3: Temel makine bakım işlemleri, basit arıza tespiti ve giderme
- Seviye 4: Daha karmaşık makine sistemlerinin bakımı, onarımı ve ayarlanması
- Seviye 5: Yüksek teknolojili makinelerin kurulumu, devreye alınması ve bakım yönetimi
Makine Bakımcı Seviye 5 Belgesine Sahip Kişi Ne İş Yapar?
Seviye 5 makine bakımcı belgesine sahip kişiler, özellikle satılan makinelerin sökümünü yapar, satışı yapılan yerde tekrar kurulumunu, montajını yapıp devreye alan, iş makineleri, sanayi imalat makineleri, alet, donanım ya da sistemlerde oluşan aksaklıkları gideren, makinelerin istenilen şekilde çalışması için gerekli ayar ve kalibrasyonunu yapan, arızalarını gideren, periyodik bakımlarını yapan, test yapan, yedek parça değişimlerini yapan nitelikli elemanlardır.
Bu belge için meslek lisesi mezunları ve ustalık belgesi sahipleri muaf değildir. Bu alan ile alakalı sadece yüksek okul mezunları ve fakülte mezunları muaftır. Eğer bu alanla alakalı üniversite mezunu değilseler makine bakımcı seviye 5 mesleki yeterlilik belgesi sınavına girerek belge almaları zorunludur.
Seviye 5 makine bakımcı belgesine sahip kişilerin görevleri şunları içerir:
- Makinelerin kurulumunu yapmak
- İş sağlığı ve güvenliği, yangın ve acil durum kurallarını uygulamak
- Kalite yönetim sistemi dokümanlarına uygun çalışmak
- İş organizasyonu yapmak
- Çalışılan yeri düzenlemek
- Çalışma alet ve donanımının koruyucu ve talimatlı bakımlarını sağlamak
- Bakım, onarım ve kurulum işlemlerinden önce hazırlıkları tamamlamak
- Makinelerin kurulumunu yapmak
- Makinelerin montajını yapıp çalışır hale getirmek
- Makinalar ile ilgili bakım faaliyetlerini gerçekleştirmek
- Makinaların parça değişimini gerçekleştirmek
- Koruyucu bakım faaliyetlerini gerçekleştirmek
- Makina ayarlarını yapmak
- Makinalar ile ilgili rutin onarım faaliyetlerini gerçekleştirmek
- Son kontrol ve raporlama işlemlerini gerçekleştirmek
- Mesleki gelişim faaliyetlerine katılmak
Neden Makine Bakım Uzmanı Olmalısınız?
Makine bakım uzmanlığı, geleceğin en önemli mesleklerinden biri olarak öne çıkıyor. Endüstri 4.0 ile birlikte akıllı fabrikaların yaygınlaşması, makine bakımının önemini daha da artırdı. Bu alanda uzmanlaşarak, yüksek teknolojili makinelerin kalbini çalabilir ve üretim süreçlerinde kritik bir role sahip olabilirsiniz.
Makine bakım uzmanları, sadece teknik bilgi ve becerileriyle değil, aynı zamanda problem çözme yetenekleri ve analitik düşünce becerileriyle de öne çıkarlar. Bu sayede, işletmelerin verimliliğini artırırken, aynı zamanda kendi kariyerlerinizi de ileriye taşıyabilirsiniz. Makine bakım uzmanlığı, size sürekli öğrenme fırsatı sunar ve teknolojik gelişmeleri yakından takip etmenizi sağlar. Sektördeki hızlı değişim, sizi sürekli olarak yenilemeye ve gelişmeye teşvik eder.
Makine bakım uzmanlığı, geleceğin en önemli mesleklerinden biridir. Seviye Belgelendirme ile siz de bu alanda uzmanlaşabilir ve kariyerinizde yeni bir sayfa açabilirsiniz. Hemen bize ulaşın ve ücretsiz danışmanlık hizmetimizden yararlanın.
Sınav talimatları için aşağıdaki dosyaları inceleyebilirsiniz.
Makine Bakımcı Seviye 3 Mesleki Yeterlilik Belgesini İncelemek İçin Tıklayınız
Makine Bakımcı Seviye 4 Mesleki Yeterlilik Belgesini İncelemek İçin Tıklayınız
Makine Bakımcı Seviye 5 Mesleki Yeterlilik Belgesini İncelemek İçin Tıklayınız
Makine Bakımcı Seviye 5 Sınav Ücretleri:
Makine bakımcı seviye 5 Sınav Talimatları
Makine Bakımcı Belgesi Nedir? Nasıl alınır?
“Makine Bakımcı Seviye 5 Mesleki Yeterlilik Belgesi” sınavının üç seçmeli birimi vardır. A2 Birimi (makine kurulumu) zorunludur.
B1: Önleyici Bakım: Makine üzerinde periyodik aralıklarla yapılan Yağ değişimi, filtre değişimi, sızdırmazlık elemanı değişimi, rulman değişimi, kayış değişimi, yağlama, temizleme gibi işlemlerdir. Uygulama sınavı da bunlara yöneliktir. Kısaca periyodik bakımcı için bu belge gereklidir.
2- Düzeltici bakım: Makine üzerinde oluşan mekanik arızalar, yağ kaçakları gibi sorunları gidermeye yönelik sınavdır. Kısaca tamirci olmak için bu belge gerekir.
3- Kestirimci Bakım: Makine üzerinde ses ölçümü, sıcaklık ölçümü, yağ kirlilik ölçümü işlemlerini yapıp bunu raporlama işlemi yapılır.
A2 Birimi: “Makine Bakımcı Seviye 5 Mesleki yeterlilik Belgesi” Sınavında yukarıdaki seçmeli birimlere ek olarak makinenin bir yerden sökülüp diğer yere taşınıp tekrar montajı sınavı da vardır.
Tüm bu uygulama sınavlarında kişisel koruyucu kullanmak, iş güvenliği kurallarına göre çalışmak, teknik kriterlere göre çalışmak zorunludur.
Sınavlar Teorik test sınavı ve Uygulama olarak ikiye ayrılmaktadır. Teorik sınavların (T1) her birinden en az 60 puan, B2 düzeltici sınavına giren adaylara özel ek olarak yapılan 10 dakikalık yapılandırılmış test sınavından 70 puan alması gerekmektedir.
Uygulama sınavından da tüm birimler için en az 80 puan alınması gerekmektedir. Tüm işlemlerde kritik adımlardan başarılı olunması esastır. Teorik ve uygulama sınavından başarılı olunduktan sonra Mesleki Yeterlilik Belgesini almaya hak kazanırsınız.
Makine bakım personelleri için Mesleki Yeterlilik belgesi zorunlu bir belgedir. İlgili alandan MEB Ustalık Belgesi veya Meslek Lisesi, Üniversite Mezuniyetiniz varsa muaf sayılırsınız. “Makine Bakımcı” Seviye 4 veya daha üstü Mesleki Yeterlilik Belgesi sahip olursanız kalfalık sınavından muaf olup direk Ustalık Sınavına girerek/kazanırsanız “Ustalık Belgesi” alırsınız. İşletmelerde MESEM – Çırak öğrenci ve Meslek Lisesi stajyer öğrencileri çalıştırmak için mutlaka “Usta Öğretici Belgesi” sahibi olunması gerekir. Öncelikli olarak alanında ustalık belgesi sonrasında da usta öğretici belgesi almanız gerekmektedir. Bu süreçte en kısa yol “Mesleki Yeterlilik Belgesi” seviye 4 ve seviye 5 belgesi almak daha avantajlı gözükmektedir.
- AMAÇ
Bu program, Makine Bakımcı Seviye – 5 (10UY0002-5) adayının belgelendirilmesine yönelik olarak yapılacak olan sınav için temel şartları, yeterlilik alanını, sınav koşullarını, kabul şartlarını ve belgelendirme süreci hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.
- BİLGİ VE BECERİNİN SINANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ
2.1 Zorunlu Birimler
10UY0002-5/A1 İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite
10UY0002-5/A2: Makine Kurulumu
Seçmeli Birimler
- 10UY0002-5/B1 Önleyici Bakım
- 10UY0002-5/B2 Düzeltici Bakım
- 10UY0002-5/B3: Kestirimci Bakım
Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri
- Alternatif :A1,A2,B1
- Alternatif :A1,A2,B2
- Alternatif :A1,A2,B1,B2
- Alternatif :A1,A2,B1,B3
- Alternatif :A1,A2,B1,B2,B3
- Alternatif:A1,A2,B3
- Alternatif:A1,A2,B2,B3
2.1.1 Teorik Sınav
Bu yeterlilikte Zorunlu Olan A1 ve A2 birimi ile Seçmeli olan B1, B2,B3 yeterlilik birimlerinde yukarıda yazılı olan gruplandırma alternatiflerinden adayın başvurmuş olduğu alternatif seçeneğine göre teorik sınavlar test (T1) şeklinde gerçekleştirilir. Sınav soruları, teorik sınav kapsamında ölçülmesi öngörülen tüm öğrenim çıktılarını ve başarım ölçütlerini ölçebilecek şekilde tasarlanacak olup, her yeterlilik biriminin değerlendirilmesi ayrı yapılacaktır.
Teorik sınavının puanlandırılması soru kitapçıklarında işaretlenen seçenekler üzerinden yapılır ve her bir yeterlilik birimi için aday tarafından işaretlenmiş doğru cevap sayısı tespit edilerek, veriler sınav geçme kriterlerine göre değerlendirilip sonuçlar belirlenir.
Teorik sınav sonuçlarının değerlendirilmesinde doğru cevap sayısı esastır. Yanlış cevapların yanında boş bırakılan sorular ile Silinmiş ve uygunsuz işaretlenenler de yanlış sayılır. Her soru için yalnız bir tane doğru cevap işaretlenmelidir, birden fazla işaretleme olan sorular yanlış sayılır.
Her birimde sorulacak soru sayısı ve süreleri aşağıda belirtilmiştir.
- A1 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 20 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav Süresi Soru Başına 1,5 dk.dır.
- A2 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 10 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav Süresi Soru Başına 1,5 dk.dır.
- B1 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 25 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav Süresi Soru Başına 1,5 dk.dır.
- B2 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 20 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav Süresi Soru Başına 1,5 dk.dır.
- B3 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 20 soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav Süresi Soru Başına 1,5 dk.dır.
Sorular SEVİYE BELGELENDİRME soru bankasından rastlantısal olarak seçilip her bir soru eşit puan ağırlıktadır ve toplam değeri 100 puandır.A1,A2,B1,B2 ve B3 birimlerinde (T1) Yazılı sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır.
2.1.2 (T2) Mülakata Dayalı Sınav
Bu yeterlilikte Seçmeli birim olan B2 yeterlilik birimi için T2 Yapılandırılmış Yazılı sınavı gerçekleştirilir. Adaylar, B2 birim için Makine Bakımcı Seviye – 5 (10UY0002-5) Ulusal Yeterliliğinde verilen başarım ölçütlerini ve senaryoyu sağlayacak şekilde yazılı sınav olarak yapılır.
T2 Yapılandırılmış Yazılı sınavında adaya soru ve yanıtları yapılandırılmış 2 doğru seçenekli sorulara verilir. Her soru için iki tane doğru cevap işaretlenmelidir, ikiden fazla işaretleme olan sorular yanlış sayılır.
Sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz ve sınavda toplam 7 soru sorulur, ilk 6 soru 2×7 puan son soru 2×8 puan olarak değerlendirilmesi yapılır. 100 tam puan üzerinden T2 Yapılandırılmış Yazılı sınavda en az 60 puan alması gerekir.
Seçmeli |
Birimler Sınav Şekli |
Başarım Notu (en az) |
Soru Sayısı
|
Sınav Süresi (Soru başına) |
|
B2 |
Düzeltici Bakım |
T2 |
60 |
7 |
1,5 dk |
2.1.3 Performansa Dayalı Sınav
Bu yeterlilikte
Zorunlu birim Olan
A2) Makine Kurulumu ile
Seçmeli Birimler olan
- B1) Önleyici Bakım
- B2) Düzeltici Bakım
- B3) Kestirimci Bakım
Birimlerinin yukarıda yazılı olan gruplandırma alternatiflerinden adayın başvurmuş olduğu alternatif seçeneğine göre P1 adlı performansa dayalı bir sınav yapılır.
Adaylar, performans sınavlarını yeterlilik birimi bazında tek-tek alırlar ve yapılan değerlendirmeler o birim için Makine Bakımcı Seviye –5 (10UY0002-5) Ulusal Yeterliliğinde verilen başarım ölçütlerini sağlayacak şekilde yapılır.
Aday zorunlu yeterlilik birimlerinin sınavlarında başarılı olmalıdır.
Zorunlu olan A1 birimi için sadece teorik sınavlar yapılır. A2,B1, B2 ve B3 birimlerinin teorik sınavı birlikte uygulanabilir.
Performans sınavı birimleri ayrı ayrı uygulanır.
Performans sınavında değerlendirme materyali olarak gerçek makineler kullanılabileceği gibi, ulusal yeterlilikte belirtilen kriterlere uygun prototip makine veya donanımlar ile de uygulama sınavı yapılabilir. Bakım sırasında adayın performansı izlenir, Değerlendirici tarafından ölçülmesi öngörülen öğrenim çıktılarını, başarım ölçütlerini içerecek şekilde değerlendirilerek LS.052-MB5 Makine Bakımcı-5 Performans Sınavı kontrol listesine yazılır elde edilen veriler sınav geçme kriterlerine göre değerlendirilip sonuçlar belirlenir
Başarı Ölçütü: Aday, yapılan bakım işlemi ile ilgili olarak hatasız çalışma ve beklenen sonucu alma açısından değerlendirilir. Performans değerlendirme listesinde yer alan kritik adımlardan başarılı olmak kaydıyla toplamda 100 tam puan üzerinden (P1) Performansa dayalı sınav da en az 80 puan alan aday başarılı sayılır.
Adayın sınavlarda yapılacak işlem için verilen süreyi aşmaması gerekir.
Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
ZORUNLU VE SEÇMELİ BİRİMLER |
Sınav Şekli |
Başarım Notu |
Soru Sayısı |
Sınav Süresi |
|
A2 |
Makine Kurulumu |
P1 |
80 |
Uygulama |
60 dk. |
B1 |
Önleyici Bakım |
P1 |
80 |
Uygulama |
60 dk. |
B2 |
Düzeltici Bakım |
P1 |
80 |
Uygulama |
45 dk. |
B3 |
Kestirimci Bakım |
P1 |
80 |
Uygulama |
30 dk. |
Adaylar her birim için belirtilen sürede iş emrini uygulamak zorundadırlar.
- Ölçme ve Değerlendirme
Bu yeterlilikte Belge almaya hak kazanmak için adayın Zorunlu olan A1 ve A2 birimleri ile seçmeli olan B1, B2 ve B3 birimlerinin yukarıda yazılı olan gruplandırma alternatiflerinden adayın başvurmuş olduğu alternatif seçeneğine göre girmiş olduğu sınavların tamamından başarılı olması gerekmektedir. Teorik, uygulama ve Mülakat sınavının hepsinden başarılı olma şartı aranır. Sınavların herhangi bir bölümünden başarısız olan aday 1 yıl içinde başarısız olduğu bölümden iki kere daha ücretsiz tekrar sınava girebilir. Bir Yıl içerisinde bu hakkını kullanmadığı takdirde yeniden tüm sınavlara girmek zorundadır.
- Diğer Şartlar
2.4.1 Sınav kurallarını ihlâl eden adayların (örn. Kopya çekme, başkası adına sınava girme vb.) sınavı geçersiz sayılır.
2.4.2 Sınavlar, genel sınav kurallarına uygun yapılır. Sınavlar esnasında adayların birbiri ile konuşması, yardımlaşması, telefon görüşmesi yapması ve sınav süresince sınav salonu dışına çıkması yasaktır.
2.4.3 Adaylar kimlik belgelerini (Nüfus Kâğıdı, Ehliyet vb.) hazır bulundurmalıdırlar.
2.4.4 Sınav esnasında cep telefonu vb. aletlerin ve donanımların kullanımı yasaktır.
2.4.5SEVİYE BELGELENDİRME tarafından istenmediği sürece adayların, hiçbir doküman, kitap, dosya, not defteri vs. yardımcı materyal getirmemeleri gerekmektedir.
- REFERANSLAR
Sınav uygulamaları ve değerlendirmelerine esas alınan yeterlilik aşağıda belirtilmektedir;
Belgelendirme Standardı |
Değerlendirme Standardı |
09UMS0010-5Makine Bakımcı Seviye 5 Ulusal Meslek Standardı |
10UY0002-5 Makine Bakımcı Seviye 5 Ulusal Yeterliliği |
- BELGELENDİRME
Sınav sonuçlarına göre, görevlendirilen Karar Verici belgelendirmeye ilişkin kararı verir. Sonuç SEVİYE BELGELENDİRME web sitesinden yayınlanır ve ilgiliye bildirilir.
4.1 Adayda Aranan Şartlar
Sınav başvurularında herhangi bir ön şart bulunmamaktadır.
4.2 Belgelerin Teslimi
Belgeler, belge sahibine veya belge sahibinin sözlü onayıyla verilmesini talep ettiği kişiye FR.067 Belge Teslim Tutanağı imzalatılarak ya da Adayın talep ettiği adrese kargo ile gönderilir.
4.3 Belgenin Kaybedilmesi
Belge sahibi, belgesini geçerlilik süresi içinde kaybettiğini ve yeni belge düzenlenmesini dilekçe ile talep eder. Bu talep uygun bulunur ise belge yenileme ücreti alınarak kaybedilen belge bilgilerini içerir yeni bir belge düzenlenir.
4.4 Yeniden Belgelendirme
Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yayınlanan; Geçerlilik Süresi Dolan Mesleki Yeterlilik Belgelerinin Yenilenmesi Faaliyetlerine İlişkin Usul Esaslar’ a göre;
- Başvuru sahibi yenileme başvuru dönemi içerisinde belge yenileme başvurusu yapabilir.
- Başvuru dönemi, belgenin geçerlilik süresi 5 yıl olup belgenin geçerliliğinin bitiş tarihinden 5 ay önce, başlar.
- a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içinde yeterlilik belgesi kapsamında toplamda en az 24 ay veya son 6 ay boyunca ilgili alanda çalıştığını gösteren resmi kayıt,
- b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için tanımlanan performansa dayalı sınavların (P1) yapılması.
Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge geçerlilik süreleri 5 yıl daha uzatılır.
4.5 Belge İptali, Talimata Aykırı Hareket
Belgeli kişinin Belgelendirme Talep Formundaki beyanı, bu programda belirtilen kurallar ve SEVİYE BELGELENDİRME Belge ve Logo Kullanım Talimatına aykırı bir davranışın tespiti halinde, belge iptal edilir. Belgesi iptal edilen kişi belgenin aslını SEVİYE BELGELENDİRME ’ye iade etmekle yükümlüdür.
- İTİRAZ VE ŞİKÂYETLER
Başvuru sahiplerinden, adaylardan, belgelendirilmiş kişilerden ve onların işverenlerinden ve diğer kesimlerden belgelendirme süreci ve kriterleri konusunda itiraz ve şikâyetlerin olması halinde, itiraz/şikâyet sahibi SEVİYE BELGELENDİRME web sitesinden şikâyet ya da itirazını yapabilir. Şahsen müracaat yapıldı ise itiraz veya şikâyetini yazılı bir şekilde SEVİYE BELGELENDİRME ‘ye teslim eder veya posta, e-posta vb. ile gönderir.
Yapılan sınava ilişkin itiraz sınav sonuç tarihinden itibaren 15 (on beş) gün içinde yapılmalıdır. SEVİYE BELGELENDİRME ‘ye yapılan İtiraz ve Şikâyetler 30 gün içerisinde sonuçlandırılır. Karar itiraz/şikâyet sahibine bildirilir.