Çelik Kaynakçısı Seviye 3

Çelik Kaynakçısı Kimdir?
Çelik malzemelerin ergitmeli kaynak yöntemlerinden birini elle veya yarı
mekanize donanım kullanarak gerçekleştiren kişidir.
Görev ve İşlem Basamakları :
Çelik Kaynakçısı, işletmenin genel çalışma prensipleri doğrultusunda, araç,
gereç ve ekipmanları etkin bir şekilde kullanarak, işçi sağlığı, iş güvenliği ve
çevre koruma düzenlemelerine ve mesleğin verimlilik ve kalite gereklerine uygun
olarak:
- Kaynak işlemlerinde iş sağlığı ve güvenliği kurallarını uygulamak,
- Elektrotla ark kaynağı işlemlerini yapmak,
- Gaz korumasız özlü tel elektrotla ark kaynağı işlemlerini yapmak,
- Tel elektrotla toz altı ark kaynağı işlemlerini yapmak,
- Özlü tel elektrotla toz altı ark kaynağı işlemlerini yapmak,
- Metal-ark asal gaz kaynağı (mıg kaynağı) işlemlerini yapmak,
- Metal-ark aktif gaz kaynağı (mag kaynağı) işlemlerini yapmak,
- Aktif koruyucu gazla özlü tel metal-ark kaynağı işlemlerini yapmak,
- Tungsten asal gaz ark kaynağı (tıg kaynağı) işlemlerini yapmak,
- Plâzma ark kaynağı işlemlerini yapmak,
- Oksi-asetilen kaynağı işlemlerini yapmak, vb. görev ve işlemleri yerine getirir.
1. AMAÇ
Bu program, ÇELİK KAYNAKÇISI Seviye – 3 Rev 04 (11UY0010-3/04) adayının
belgelendirilmesine yönelik olarak yapılacak olan sınav için temel şartları,
yeterlilik alanını, sınav koşullarını, kabul şartlarını ve belgelendirme süreci
hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır.
2. BİLGİ VE BECERİNİN SINANMASI, DEĞERLENDİRİLMESİ
2.1 Zorunlu Birimler
11UY0010-3/A1 Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği
Seçmeli Birimler
B1 Elektrotla Ark Kaynağı
B6 Tel Elektrotla Metal-Ark Aktif Gaz Kaynağı (MAG Kaynağı)
B9 Tungsten Asal Gaz Ark Kaynağı (TIG Kaynağı)
Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri
Adayın mesleki yeterlilik belgesi alabilmesi için A grubu yeterlilik
birimlerinin tümünden ve B grubu yeterlilik birimlerinin en az bir tanesinden
başarılı olması zorunludur. TS EN ISO 9606-1 standardındaki gösterimle
yeterliliği belgesinde yazılır.
2.1.1 Teorik Sınav
Bu yeterlilikte Zorunlu Olan A1 birimi ile Seçmeli olan B1,B6 ve B9 yeterlilik
birimlerinde yukarıda yazılı olan gruplandırma alternatiflerinden adayın
başvurmuş olduğu alternatif seçeneğine göre teorik sınavlar test (T1) şeklinde
gerçekleştirilir. Sınav soruları, teorik sınav kapsamında ölçülmesi öngörülen
tüm öğrenim çıktılarını ve başarım ölçütlerini ölçebilecek şekilde tasarlanacak
olup, her yeterlilik biriminin değerlendirilmesi ayrı yapılacaktır.
Teorik sınavının puanlandırılması soru kitapçıklarında işaretlenen seçenekler
üzerinden yapılır ve her bir yeterlilik birimi için aday tarafından işaretlenmiş
doğru cevap sayısı tespit edilerek, veriler sınav geçme kriterlerine göre
değerlendirilip sonuçlar belirlenir.
Teorik sınav sonuçlarının değerlendirilmesinde doğru cevap sayısı esastır.
Yanlış cevapların yanında boş bırakılan sorular ile Silinmiş ve uygunsuz
işaretlenenler de yanlış sayılır. Her soru için yalnız bir tane doğru cevap
işaretlenmelidir, birden fazla işaretleme olan sorular yanlış sayılır.
Her birimde sorulacak soru sayısı ve süreleri aşağıda belirtilmiştir.
A1 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 10 soruluk 4 seçenekli çoktan
seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav
Süresi Soru Başına 1dk.dır.
B1 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 12 soruluk 4 seçenekli çoktan
seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav
Süresi Soru Başına 1 dk.dır.
B6 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 10 soruluk 4 seçenekli çoktan
seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav
Süresi Soru Başına 1 dk.dır.
B9 birimine yönelik teorik sınavda adaylara 10 soruluk 4 seçenekli çoktan
seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav sorusu sorulur. Sınav
Süresi Soru Başına 1 dk.dır.
Sorular SEVİYE BELGELENDİRME soru bankasından rastlantısal olarak seçilip her
bir soru eşit puan ağırlıktadır ve toplam değeri 100 puandır.A1 Yeterlilik
Biriminden %60 ,B1,B6 ve B9 (T1) Yazılı sınavda soruların en az % 50’sine doğru
yanıt veren aday başarılı sayılır.
2.1.2 Performansa Dayalı Sınav
Bu yeterlilikte
B1 Elektrotla Ark Kaynağı (111)
B6 Tel Elektrotla Metal-Ark Aktif Gaz Kaynağı (MAG Kaynağı) (135)
B9 Tungsten Asal Gaz Ark Kaynağı (TIG Kaynağı) (141)
Seçmeli yeterlilik birimlerinin yukarıda yazılı olan gruplandırma
alternatiflerinden adayın başvurmuş olduğu alternatif seçeneğine göre P1 adlı
performansa dayalı bir sınav yapılır.
Adaylar, performans sınavlarını yeterlilik birimi bazında tek-tek alırlar ve
yapılan değerlendirmeler o birim için Çelik Kaynakçısı Seviye – 3 (11UY0010-3)
Ulusal Yeterliliğinde verilen başarım ölçütlerini sağlayacak şekilde yapılır.
Aday zorunlu yeterlilik birimlerinin sınavlarında başarılı olmalıdır.
Zorunlu olan A1 birimi B1,B6 ve B9 seçmeli birimlerinin içinde tanımlanmıştır ve
tüm birimlerin teorik sınavı birlikte uygulanabilir.
Performans sınavı birimleri ayrı ayrı uygulanır.
B1,B6 ve B9 birimine yönelik performansa dayalı sınav, TS EN ISO 9606-1
standardında belirtilen sınav parçaları ile yapılır. TS EN ISO 9606-1 standardı
5.bölümde belirtilen temel değişkenler ve yeterlilik kapsamına göre 6. bölümde
belirtilen yol izlenerek sınav yapılır. Performansa dayalı sınavın süresi imalat
şartları altında kullanılan bir süreye karşılık gelmelidir.
Beceri ve yetkinlik ifadelerinin tamamı performansa dayalı sınav ile
ölçülmelidir.
Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu
kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için
kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın
genelinden asgari %80 başarı göstermesi gerekir. Adayın kaynak yaptığı numunesi
TS EN ISO 9606-1 madde 6.4’e göre muayene edilir ve değerlendirme sonucunun
başarılı olması gerekir. Ayrıca, EN ISO 5817’ye göre sınav parçasındaki aşırı
kaynak metali, aşırı dış bükeylik, aşırı kalınlık, aşırı nüfuziyet ve yanma
oluğu kaynak kenarı kusurları için C seviyesi, diğer kusurlar için B seviyesi
sınırları içinde kalıyorsa yeterli sayılır. Yanma oluğu 0,5 mm’yi geçmemelidir.
Adayın sınavlarda yapılacak işlem için verilen süreyi aşmaması gerekir.
Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
ZORUNLU ve SEÇMELİ BİRİMLER |
Sınav Şekli |
Başarım Notu |
Soru Sayısı |
Sınav Süresi |
|
A1-B1 |
Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği ve Elektrotla Ark Kaynağı (111) |
P1 |
80 |
Uygulama |
30 dk. |
A1-B6 |
Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği ve Tel Elektrotla Metal-Ark Aktif Gaz Kaynağı (MAG Kaynağı) (135) |
P1 |
80 |
Uygulama |
30 dk. |
A1-B9 |
Kaynak İşlemlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği ve Tungsten Asal Gaz Ark Kaynağı (TIG Kaynağı) (141) |
P1 |
80 |
Uygulama |
30 dk. |
2.3 Ölçme ve Değerlendirme
Bu yeterlilikte Belge almaya hak kazanmak için adayın Zorunlu olan A1 birimi ile
seçmeli olan B1,B6 ve B9 birimlerinin yukarıda yazılı olan gruplandırma
alternatiflerinden adayın başvurmuş olduğu alternatif seçeneğine göre girmiş
olduğu sınavların tamamından başarılı olması gerekmektedir. Teorik ve uygulama
sınavının her ikisinden de başarılı olma şartı aranır.Birimler için öngörülen
sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 6 aydır.
Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı
üç ayı geçemez. Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi birimin başarıldığı
tarihten itibaren 2 yıldır.
Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış
göstermesi halinde sınava son verilir.
Belge almaya hak kazanan kişilere, MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi yanında TS EN
ISO 9606-1’e uygun olarak hazırlanmış Mesleki Yeterlilik Belgesi Eki verilir.
2.4 Diğer Şartlar
2.4.1 Sınav kurallarını ihlâl eden adayların (örn. Kopya çekme, başkası adına
sınava girme vb.) sınavı geçersiz sayılır.
2.4.2 Sınavlar, genel sınav kurallarına uygun yapılır. Sınavlar esnasında
adayların birbiri ile konuşması, yardımlaşması, telefon görüşmesi yapması ve
sınav süresince sınav salonu dışına çıkması yasaktır.
2.4.3 Adaylar kimlik belgelerini (Nüfus Kâğıdı, Ehliyet vb.) hazır
bulundurmalıdırlar.
2.4.4 Sınav esnasında cep telefonu vb. aletlerin ve donanımların kullanımı
yasaktır.
2.4.5 SEVİYE BELGELENDİRME tarafından istenmediği sürece adayların, hiçbir
doküman, kitap, dosya, not defteri vs. yardımcı materyal getirmemeleri
gerekmektedir.
3. REFERANSLAR
Sınav uygulamaları ve değerlendirmelerine esas alınan yeterlilik aşağıda
belirtilmektedir;
Belgelendirme Standardı : TS EN ISO 9606-1 Kaynakçıların Yeterlilik
Sınavı-Ergitme Kaynağı-Bölüm 1: Çelikler
Değerlendirme Standardı : 11UY0010-3 Çelik Kaynakçısı Seviye 3 Ulusal
Yeterliliği Rev 04
4. BELGELENDİRME
Sınav sonuçlarına göre, görevlendirilen Karar Verici belgelendirmeye ilişkin
kararı verir. Sonuç SEVİYE BELGELENDİRME web sitesinden yayınlanır ve ilgiliye
bildirilir.
4.1 Adayda Aranan Şartlar
Sınav başvurularında herhangi bir ön şart bulunmamaktadır.
4.2 Belgelerin Teslimi
Belgeler, belge sahibine veya belge sahibinin sözlü onayıyla verilmesini talep
ettiği kişiye FR.067 Belge Teslim Tutanağı imzalatılarak ya da Adayın talep
ettiği adrese kargo ile gönderilir.
4.3 Belgenin Kaybedilmesi
Belge sahibi, belgesini geçerlilik süresi içinde kaybettiğini ve yeni belge
düzenlenmesini dilekçe ile talep eder. Bu talep uygun bulunur ise belge yenileme
ücreti alınarak kaybedilen belge bilgilerini içerir yeni bir belge düzenlenir.
4.4 Yeterlilik Belgesinin Geçerlilik Süresi ve Gözetim Sıklığı
Belge geçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur. Adayın
yeterliliği, TS EN ISO 9606-1 Madde 9.2’ de belirtilen yönteme göre her 6 ayda
bir gözetime tabi tutulur.
Gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge
sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Belgesinin askıda olma nedeni ortadan
kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna
kadar devam eder.
4.5 Yeniden Belgelendirme
Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından yayınlanan; Geçerlilik Süresi Dolan Mesleki
Yeterlilik Belgelerinin Yenilenmesi Faaliyetlerine İlişkin Usul Esaslar’ a göre;
Başvuru sahibi yenileme başvuru dönemi içerisinde belge yenileme başvurusu
yapabilir.
TS EN ISO 9606-1 Madde 9.1’de belirtildiği üzere belgenin geçerliliği seçilen
metoda göre 2 yıl veya 3 yıl olarak değişmektedir belge yenileme belge
geçerliliğinin bitiş tarihinden 5 ay önce, başlar.
Belge geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı TS EN ISO 9606-1
Madde 9.3’de bulunan ve aşağıda tanımlanan yöntemlerden biri kullanılarak
değerlendirmeye tabi tutulur;
a) Belge geçerlilik süresi 3 yıl olanlar için; 3 yıl sürenin sonunda belge
sahibi yeniden sınava girerek belgelendirilir ve belge ücreti başvuru yapan
adaydan alınır.
b) Belge geçerlilik süresi 2 yıl olanlar için, son 6 aya ait yapmış olduğu 2
adet kaynak numunesine radyografik veya ultrasonik veya tahribatlı testlerden
biri uygulanır. Kaynaklar hatasız veya tespit edilen hata kabul kriterleri
içerisinde yer alıyorsa belge geçerlilik süresi 2 yıl daha uzatılır ve belge
ücreti başvuru yapan adaydan alınır.
4.6 Belge İptali, Talimata Aykırı Hareket
Belgeli kişinin Belgelendirme Talep Formundaki beyanı, bu programda belirtilen
kurallar ve SEVİYE BELGELENDİRME Belge ve Logo Kullanım Talimatına aykırı bir
davranışın tespiti halinde, belge iptal edilir. Belgesi iptal edilen kişi
belgenin aslını SEVİYE BELGELENDİRME’ ye iade etmekle yükümlüdür.
5. İTİRAZ VE ŞİKÂYETLER
Başvuru sahiplerinden, adaylardan, belgelendirilmiş kişilerden ve onların
işverenlerinden ve diğer kesimlerden belgelendirme süreci ve kriterleri
konusunda itiraz ve şikâyetlerin olması halinde, itiraz/şikâyet sahibi SEVİYE
BELGELENDİRME web sitesinden şikâyet ya da itirazını yapabilir. Şahsen müracaat
yapıldı ise itiraz veya şikâyetini yazılı bir şekilde SEVİYE BELGELENDİRME’ ye
teslim eder veya posta, e-posta vb. ile gönderir.
Yapılan sınava ilişkin itiraz sınav sonuç tarihinden itibaren 15 (on beş) gün
içinde yapılmalıdır. SEVİYE BELGELENDİRME’ ye yapılan İtiraz ve Şikâyetler 30
gün içerisinde sonuçlandırılır. Karar itiraz/şikâyet sahibine bildirilir.